الإعجاز و الإیجاز (کتاب)کتاب الاعجاز و الایجاز نوشته ابو منصور ثعالبی(و:۴۲۹ ه ق ) به زبان عربی و در موضوع ادب و اخلاق می باشد. ۱ - معرفی کتاب«الاعجاز و الایجاز» نامی است که محقق و مهذب کتاب محمد ابراهیم سلیم به آن داده است والا این کتاب با نامهای متفاوت در منابع آمده است. از جمله صاحب « کشف الظنون » از آن با عنوان «اعجاز الایجاز» یاد می‌کند. اما کارل بروکلمان در «تاریخ الادب العربی» ج۵، ص۱۹۵ [۱]
تاریخ الادب العربی، ج۵، ص۱۹۵.
تحت دو عنوان: «ایجاز الاعجاز» و «الایجاز و الاعجاز» از آن نام می‌برد. اما محقق عنوان چهارمی را که همان «الاعجاز و الایجاز» است را، با توجه با گفتار خود مؤلف در ابتدای باب اول کتاب که گفته است: «من اراد ان یعرف جوامع الکلم و تنبه علی فضل الاعجاز و الاختصار و...» ، برای کتاب مناسب می‌داند. چرا که اعجاز را بر ایجاز که همان اختصار است مقدم داشته و یکی را بر دیگری عطف نموده است. کتاب همانگونه که از عنوانش پیداست حاوی کلماتی است که کم لفظ و پرمعنا هستند. کلماتی که در آنها اقسام حسن و ایجاز و... گرد آمده است. این کتاب در ۱۰ باب تنظیم شده است. در این ابواب کلماتی از قرآن کریم و سخنان پیامبر اکرم صلی‌الله علیه‌و‌آله و سلّم و سخنان خلفاء راشدین و صحابه و تابعین ، همچنین کلماتی از پادشاهان دوران جاهلیت و نیز اشعاری زیبا از شاعران عرب فراهم آمده است. به گفته محقق کتاب بخشهایی از این کتاب که به توصیف مجالس شرب و لهو می‌پرداخته حذف شده است. ۲ - نسخه شناسیبروکلمان از این کتاب تحت عنوان «ایجاز الاعجاز» نام می‌برد و نسخه‌هایی برای آن برمی شمرد: ۱. نسخه برلین ۸۳۴۰-۸۳۴۱. ۲. نسخه پاریس ۳۳۰۵ به شماره ۲ و۵۹۳۴. ۳. نسخه بودلیانا ۱/ ۳۳۸، ۲/ ۳۴۷ به شماره ۳. ۴. نسخه متحف بریتانی ۷۲۴، ۱۰۷۴. ۵. نسخه هافنیا .۲۰۷ ۶. نسخه اسکوریال چاپ دوم ۲۹۱. ۷. نسخه کوپریلی ۱۲۲۱. ۸. نسخه قاهره چاپ اول ۴/ ۲۰۴، قاهره چاپ دوم ۳/ ۱۶. ۹. نسخه قیلیچ علی ۲۷۷۴. ۱۰. نسخه موصل ۱۳۳، ۲۰۱. یک بار هم در « مجموعه خمس رسائل » توسط چاپخانه جوائب در آستانه به سال ۱۳۰۱ ه و بار دیگر توسط اسکندر آصف در قاهره به سال ۱۸۹۷ م منتشر شده است. ۳ - منابع۱. تاریخ الادب العربی، کارل بروکلمان. ۲. مقدمه محقق، محمد ابراهیم سلیم. ۴ - پانویس۵ - منبعنرم افزار كتابخانه تراث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب اخلاقی
|